İş tezgâhı, üzerine çeşitli iş parçalarının bağlanarak işlenmesine yarayan bir çalışma masasıdır. Bir tezgâh, masa ve ayaklar olmak üzere iki ana kısımdan meydana gelir.
Tezgâhın üst kısmını meydana getiren tabla üzerinde şu parçalar bulunur:
- Ön mengene
- Arka mengene
- Alet yuvası
- Tırnak demirleri
- Boy kesme düzeni.
Kullanım yeri ve amacına göre değişik tip ve yapıda olanları bulunmakla birlikte okul atölyelerinde ve mobilya endüstrisinde ağaçtan yapılmış tezgâhlar kullanılır.
Alman Tipi Tezgâh Özellikleri
- Okul atölyelerinde ve mobilya endüstrisinde yaygın olarak Alman tipi tezgâhlar kullanılır.
- Tekli ve çiftli olanları vardır.
- Çiftli olanlarında aynı anda iki kişi çalışabilir. (Görsel 2.41).
Fransız Tipi Tezgâh Özellikleri
- Sadece ön mengene yapısı yönünden Alman tipinden ayrılır. (Görsel 2.42).
Amerikan Tipi Tezgâh Özellikleri
- Amerikan tipi tezgâhın ayak kısmı dolap şeklinde ve metaldendir.
- Üst tablanın dört köşesine birer mengene bağlanmıştır.
- Üzerinde aynı anda dört kişi çalışabilir. (Görsel 2.43).
Özel Tip Tezgâhlar
- Özel amaçlar için değişik tiplerde tezgâhlar üretilir. (Görsel 2.44).
Kaynak : Milli Eğitim Bakanlığı Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi Mobilya ve İç Mekan Tasarımı Alanı Birleştirme Teknikleri 9 Ders Kitabı